محققان دریافتند که حذف یک پروتئین در سلولهای کبدی از فرد در برابر مقاومت به انسولین و بیماری کبد چرب محافظت می کند

19مه 2021- یک مطالعه ی جدید توسط چند موسسه به رهبری محققان دانشکده پزشکی دیوید گفن نشان داد که مسدود کردن پروتئینی به نام ABCB10 در سلولهای کبدی از قند خون بالا و بیماری کبد چرب در موشهای چاق محافظت می کند. بعلاوه، فعالیت ABCB10 باعث مقاومت به انسولین در سلولهای کبدی انسان می شود.

این یافته ها برای اولین بار نشان می دهد کهABCB10 ، بیلیوردین را به خارج از میتوکندری( نیروگاه انرژی زای سلول) منتقل می کند. بیلیوردین پیش ساز بیلی روبین است که ماده ای با خواص آنتی اکسیدانی می باشد. در نتیجه، فعالیت حمل و نقلABCB10 ، باعث افزایش سنتز بیلی روبین در داخل سلولهای کبدی در بیماری کبد چرب می شود.

 بیماری کبد چرب غیرالکلی ارتباط نزدیکی با چاقی و سایر اختلالات مربوط به مقاومت به انسولین دارد و شیوع آن به طور فزاینده ای در سراسر جهان ادامه دارد.

کبد همه آنچه را که مصرف می کنیم، فیلتر می کند و آنها را به مواد مغذی که باید در بدن باقی بمانند یا سمومی که باید از بدن دفع شوند، طبقه بندی می کند. کبد همچنین یکی از اندام های غنی از میتوکندری است. میتوکندری ها اندامک های کوچک موجود در سلول ها هستند که طی فرآیندی به نام متابولیسم، غذا را به انرژی قابل استفاده ی سلول تبدیل می کنند. در نتیجه، میتوکندری ها مقادیر بالایی از رادیکال های آزاد و همچنین آنتی اکسیدان هایی برای کاهش این رادیکال های آزاد به سطح سالم تولید می کنند. رادیکال های آزاد و آنتی اکسیدان ها نیز نقشی اساسی در تنظیم متابولیسم دارند و در مقاومت به انسولین و بیماری کبد چرب، افزایش می یابند.

یکی از این آنتی اکسیدان ها، بیلی روبین است، ماده ی صفراوی زردی که از تجزیه بیلیوردین - پیش ماده صفراوی سبز آن-، بوجود می آید. بیلی روبین در کبد افراد مبتلا به بیماری کبد چرب در سطوح بالا تولید می شود. بیلیوردین و بیلی روبین به طور طبیعی در بدن یافت می شوند و در هنگام تجزیه ی مولکول هِم - مولکول حاوی آهن در سلولهای قرمز خون- بیلیوردین(سبز) به بیلی روبین (زرد) تغییر می کند.تحقیقات قبلی نشان داد که افزایش خفیف محتوای بیلی روبین خون می تواند با محافظت در برابر بیماری های متابولیک همراه باشد. با این حال، اثرات میزان بیلی روبین در داخل میتوکندری و ارتباط آنها با بیماری کبد چرب و مقاومت به انسولین، ناشناخته مانده بود. مطالعه ی اخیر نشان می دهد که افزایش میزان بیلی روبین در داخل میتوکندری ناشی از فعالیت ABCB10 در بیماری کبد چرب، نقش دارد.

در این مطالعه، محققان پروتئین ABCB10 را به طور انتخابی از کبد موش ها حذف کردند تا تاثیر حذف ABCB10 را بر توانایی موش های چاق در تحمل گلوکز، تجمع چربی در کبد آنها و توانایی میتوکندریهای موجود در کبد در تبدیل مواد مغذی به انرژی قابل استفاده، بررسی کنند.

در موش های لاغر، محققان هیچ تفاوتی در متابولیسم و ​​سلامت آنها پس از حذف ABCB10 از کبد نیافتند، در حالی که در موش های چاق، حذف ABCB10 از آنها در برابر مقاومت به انسولین و بیماری کبد چرب، محافظت نمود.

در مرحله دوم، محققان با استفاده از سنسورهای فلورسنت، میزان بیلی روبین را در میتوکندری سلولهای کبدی اندازه گیری کردند. همچنین در آزمایشی ABCB10 را خالص کردند تا مشخص شود کهABCB10  چه چیزی را حمل می کند. آنها دریافتند کهABCB10 ، بیلیوردین را از میتوکندری به بیرون از آن منتقل می کند و تولید بیلی روبین را در سلولهای کبدی افزایش می دهد، با حذف ABCB10 محتوای بیلی روبین در میتوکندری به میزان اندازه گیری شده در موشهای لاغر، کاهش می یابد.

ثالثاً، محققان دریافتند وقتی محتوای بیلی روبین را در میتوکندری را به سطح موجود در موشهای چاق افزایش می دهند، مزایای ناشی از حذف ABCB10 بر عملکرد میتوکندری معکوس می شود.

 این یافته ها ارتباط برخی از واریته های ژنتیکی ABCB10 را با مقاومت به انسولین در دیابت نوع 2 روشن کرد. در حالی که هنوز برای نتیجه گیری قطعی خیلی زود است، اما این یافته ها می تواند منجر به ابداع روشهای درمانی جدیدی شود کهABCB10 یا بیلی روبین میتوکندری را در کبد هدف قرار می دهند تا بیماری کبد چرب را در افراد چاق معکوس کند.

منبع:

https://www.newswise.com/articles/researchers-find-that-blocking-a-protein-in-liver-cells-protects-against-insulin-resistance-and-fatty-liver-disease